Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL) tarafından yayımlanan Avrupa Havacılık Genel Bakış Raporu’nda, 19 Temmuz’da CrowdStrike’tan kaynaklanan yanılgının, hava yolları ve havalimanları üzerinde zincirleme tesir oluşturduğu belirtildi. Böylelikle, halihazırda hayli ağır olan rotalar üzerinde de ek baskı oluştu.
Orta Avrupa’nın büyük kısmındaki şiddetli hava şartlarıyla birleşen bu durum, kıta genelinde kıymetli gecikme ve aksamalara neden olurken, uçuşların gecikmeleri de rekor düzeylere ulaştı.
Ayrıca raporda, global kesintinin çok sayıda hava yolu ve havaalanını etkilediğine işaret edildi. İngiltere’de bulunan, ülkenin ve dünyanın en büyük havalimanlarından Heathrow ve Gatwick’te de kesintiden ötürü gecikmeler yaşandı. Merkezi ABD’de yer alan “FlightAware” internet sitesindeki datalara nazaran ise global yazılım sorunu dünya genelinde günde ortalama 90 bin uçuş yapan ticari hava yolu firmalarını önemli ıstıraba soktu.
Kriz günü 5 bin 171 sefer iptal edilirken, 46 bin 13 uçuşta rötar yaşandı. Dünyada bu yıl günlük uçuş iptal ortalaması yaklaşık 1200 oldu, 19 Temmuz’da ise uçuş iptallerinde 4 katın üzerinde artış meydana geldi.
Küresel yazılım şirketlerinin hava yolu şirketlerine maliyeti de oldu. Delta Air Lines Üst Yöneticisi (CEO) Ed Bastian, CrowdStrike’tan kaynaklanan global yazılım probleminin şirkete maliyetinin 500 milyon dolar olduğunu belirtti.
Bastian, aksaklıklar nedeniyle tazminat isteyeceklerini belirterek, “Başka seçeneğimiz yok.” dedi. CrowdStrike’tan kaynaklanan global yazılım sorunu global piyasalarda da satış baskısını artırmıştı.
HİSSELERDE GENEL BİR DÜŞÜŞ EĞİLİMİ GÖRÜLDÜ
Böylece hava yolu şirketlerinin paylarında geçen ay genel olarak bir düşüş eğilimi görüldü. Temmuzda ABD hava yolu şirketleri Southwest Airlines’ın payları yüzde 5,8, American Airlines’ın yüzde 6,1, United Airlines’ın payları 6,7 paha kaybetti.
Yatırımcısına, Fransız Air France yüzde 0,1, Çin’li China Southern Airlines yüzde 1,7 kaybettirdi. Borsalarda, Japan Airlines’ın paylarında yüzde 3, Güney Koreli Jeju Air’in paylarında yüzde 6,2, Kanadalı Air Canada’nın paylarında yüzde 11,1 azalış görüldü.
Küresel yazılım sıkıntısından global bazda en olumsuz etkilenen şirketlerden bir tanesi ABD merkezli Delta Airline olmasına rağmen bu şirketin payları geçen ay yüzde 6,9 arttı.
Yatırımcısına, Alman Lufthansa yüzde 1,6, Avustralya merkezli Qantas yüzde 10,4 kazandırdı.
Hava yolu şirketlerinin temmuz ayı pay performansları şöyle:
Şirket Temmuz ayı pay performansı (yüzde)
Qantas +10,4
Delta Airlines +6,9
Lufthansa +1,6
Air France -0,1
China Southern Airlines -1,7
Japan Airlines -3
Southwest Airlines -5,8
American Airlines -6,1
Jeju Air -6,2
United Airlines -6,7
Air Canada -11,1
(ANADOLU AJANSI)