Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ‘İzmir 2021 yılı Etraf Durum Raporu’nu yayımladı. Raporda; hava, su, etraf, atık üzere çeşitli açılardan İzmir’in etraf durumu ele alındı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ilişkin 7 sabit ölçüm istasyonu ve bakanlığın 16 sabit ölçüm istasyonu ile İzmir’in hava kalitesinin izlendiği belirtilirken, Aliağa ilçesinin, hava kirliliğinin en fazla yaşandığı yer olduğu lisana getirildi. Yer altı su düzeylerinin düştüğü kaydedilen raporda, yer altı suyunun en fazla tarımda kullanıldığı aktarıldı. İzmir’de de atıkların geri kazanımının faal yapılmadığı vurgulanan raporda, bertarafı için uygun alan kalmadığına dikkat çekildi.
‘HAVA KİRLİLİĞİNİN EN FAZLA YAŞANDIĞI İLÇE ALİAĞA’
Isınmadan kaynaklanan hava kirliliğinin en ağır yaşandığı ilçelerin, merkez ilçeler olduğu belirtilen raporda, “Sanayi kaynaklı hava kirliliğinin en fazla yaşandığı ilçe ağır sanayi yatırımlarıyla öne çıkan Aliağa ilçesidir. Bornova ilçesinde bulunan sanayi kuruluşları, çimento fabrikaları, demir ve demir dışı maden döküm tesisleri, besin üretimi yapan işletmeler, taş ocakları hava kirliliğine katkısı olan sanayi kuruluşlarındandır. Tekrar kent merkezinde yaşanan trafiğin de hava kirliliğine katkısı olabilmektedir. Hava kirliliği ile çabada yeni tesisler kurulmadan evvel öncelikle mevcut tesisler güzelleştirilmeli, bunların emisyonları en aza indirilmeli ve emisyon denetim sistemlerinin sürekliliği sağlanmalıdır. Yeni yapılacak ya da mevcut binalarda ısı yalıtımı yapılmalı ve merkezi ısıtma sistemlerinin kullanılması teşvik edilmelidir” denildi.
‘YER ALTI SU KULLANIMINDA BİRİNCİ SIRADA TARIM VAR’
‘İzmir 2021 yılı Etraf Durum Raporu’nda kentin su ve su kaynaklarına da değinildi. İzmir’den geçen Küçük Menderes, Bakırçay ve Gediz ırmaklarının Ege Bölgesi’nin de en değerli akarsuları olduğuna dikkat çekilen raporda, yer altı sularının, içme-kullanma suyu, sanayi kullanma suyu ve ziraî sulama hedefli olarak kullanıldığı vurgulandı. Yer altı suyu kullanımında tarımın yüzde 52,5 ile birinci sırada geldiği belirtilen raporda, endüstride bu oranın yüzde 21,8 olduğuna yer verildi. Yer altı su düzeylerinin aktarıldığı raporda, “Bunun en büyük örneği Ödemiş’in Yolüstü Köyü’nde görülmektedir. 2005 yılı mart ayında 63 metre iken, 2016 yılı mayıs ayında alınan su düzey pahası 85 metreye düştüğü gözlenmiştir. 2021 eylül ayında ise bu paha 111,3 metre düzeylerine kadar ulaşmıştır” denildi.
İzmir’de deniz çöplerinin, bilhassa insanların ağır olduğu iç körfez, kıyı yürüyüş bantları ve plajlarda oluştuğu raporda belirtildi.
‘BERTARAF İÇİN UYGUN ALAN KALMADI’
Köyden kente göçlerle birlikte ağır ve plansız yapılaşma sonucu öteki büyükşehirlerde olduğu üzere İzmir’de de atıkların geri kazanımının aktif yapılmadığı belirtilen raporda, “Bertaraf konusunda da uygun alan kalmadı. Bilhassa metropol alanı dışındaki alanlarda atık sıkıntısının büyük boyutlara ulaşmış olması, uzun yıllardır çöplerin ilçe ve belde belediyeleri tarafından özensiz bir halde yüzeysel su kaynakları civarına, ormanlık alanlara ve yol kenarına atılması sonucuyla çevresel açıdan su, arazi ve hava kirliliği sorunları ortaya çıkmıştır. İzmir ilinin iki adet belediye atık depolama alanından biri ve en büyüğü olan Harmandalı Atık Depolama Alanı ömrünü doldurduğundan yeni bir katı atık kıymetlendirme ve bertaraf tesisi projesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Karşıyaka ilçesi Yamanlar mevkiinde yer seçimi yapılmıştır. Lakin Vilayet Mahalli Çevre Kurulu’nda yer seçimi uygunluk kararının iptali tarafında birtakım vatandaşlar ve sivil toplum kuruluşları tarafından dava açılmış olup, mahkeme MÇK kararının hukuka uygun olduğu istikametinde sonuçlanmıştır” denildi.
İZMİR’DE GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ
İzmir’in etraf gürültü kirliliğine ait ise şunlar kaydedildi:
“Çevresel gürültünün önlenmesine yönelik olarak Bakanlığımızca toplam 8 belediyeye şikayetleri kıymetlendirmek, çevresel gürültü konusundaki mevzuata uyulup uyulmadığını denetlemek ve gerektiğinde idari yaptırım uygulamakla ilgili olarak yetki bölümü yapılmıştır. Bu belediyeler sırasıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi, Konak Belediyesi, Karşıyaka Belediyesi, Bayraklı Belediyesi, Bornova Belediyesi, Torbalı Belediyesi, Seferihisar Belediyesi, Aliağa Belediyesi’dir. Yetki dönemi yapılan belediye hudutları dışındaki şikayetlerin tümü İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından kıymetlendirilmektedir. Cümbüş yerlerinden kaynaklanan şikayetlerin büyük çoğunluğu Çeşme ilçesinden olmak üzere, bunun dışında Dikili, Karaburun ilçelerinden kaynaklanmaktadır. Yetki evresi yapılan ilçelerden iletilen şikayetler ilgili belediyelerince bedellendirilmektedir. Gürültü konusunda öbür bir şikayet konusu ise konut ile iş yerlerinin iç içe yer aldığı bölgelerden kaynaklanan şikayetlerdir. Bu şikayetler de yüklü olarak Konak, Bornova, Karşıyaka, Bayraklı belediye sonları içindeki iş yerleri ve imalathanelerden kaynaklanmaktadır. Gürültü konusunda öteki bir şikayet konusu ise konut ile iş yerlerinin içi içe yer aldığı bölgelerden kaynaklanan şikayetlerdir. Bu şikayetlerde yüklü olarak Konak, Bornova, Karşıyaka, Bayraklı belediye sonları içindeki iş yerleri ve imalathanelerden kaynaklanmaktadır.”